YMM Tam Tasdik

Kurumlar Vergisi beyannamesi ve diğer vergi beyannamesi veya faaliyetlere ait Tam Tasdik hizmeti veren Yeminli Mali Müşavir ( YMM ) ’ler, şirketlerin muhasebe sistemlerini, muhasebe kayıt ve düzenlerini, Tekdüzen Hesap Planına (THP) uyumlarını ve muhasebe sürecine dayanak oluşturan bilgi, belge ve hesaplamalar sonucunda şirketin raporlama sürecinin çıktısı olan mali tabloları ve finansal tablolarının doğru, dürüst ve zamanında hazırlanmasına katkı sağlamaktadırlar. Ulusal ve uluslararası Vergi Mevzuatına uyumlu olarak, sistematik bir kapsam dahilinde tasarlanmış olan Muhasebe Sistemi, Maliye Bakanlığı’nın yayınladığı Uygulama Genel Tebliğleri ve genel kabul görmüş muhasebe standartları gözetilerek denetim gerçekleştirilmektedir. Denetim sürecinde, şirketlerin ticari faaliyette bulunduğu satıcı ve alıcıları ile de gerek görüldükçe karşıt incelemeler ve bilgi isteme yazıları ile kontroller yapılmaktadır. Dolayısıyla, çalışılan sakıncalı bir şirketin var olması durumunda, tam tasdik denetimi sayesinde önceden önlem alma olanağına kavuşulmakta ve şirketin uğrayabileceği bir vergisel veya ticari zararın önüne geçilebilmektedir. Denetim çalışmaları, YMM tarafından hazırlanan Denetim ve Tasdik Raporu hazırlanmasında bu rapora dayanak oluşturmaktadır. YMM ler, şirketin ortakları ve yöneticileri kadar şirket hakkında bilgi sahibi olmakta ve sahip oldukları bilgi ve deneyimleri şirkete aktarmaktadır. YMM ler bu açıdan bakıldığında şirketin bir bağımsız bir çalışanı gibi olup şirketin başarısı için çaba göstermektedirler.

YMM Tam tasdik hizmeti Vergi Otoriteleri (Maliye Bakanlığı, SGK vb.) tarafından yapılan inceleme sırasında saptanan yanlış uygulamaları ve kesilen cezaları meydana gelmeden önceden saptayıp şirketi uyararak azalmasını sağlayabilmektedir. Maliye Bakanlığı yetkilileri tarafından yapılan açıklamalarda, yeminli mali müşavirler ( YMM ler ) ile imzalanan kurumlar vergisi tam tasdik sözleşmesi kapsamında düzenlenen tasdik raporu sayesinde, bu firmaların ihbar ve özel durumlar hariç incelenmeyeceği belirtilmiştir. Tam tasdik yaptırmamış şirketler Maliye Bakanlığı tarafından inceleme yönünden ilk sıralara alınmaktadır.

Tam tasdik olarak adlandırılan denetimin süreci, denetimin planlanması, şirketin risklerinin analizi, hesapların kontrolü, vergi hesaplamaları ve çalışmaların bir rapor şeklinde sunulması olarak kısaca özetlenmektedir.

YMM tarafından yapılan tam tasdik çalışmaları sayesinde, vergi incelemesi riski azalmakta, yanlış muhasebe ve vergi uygulamaları erkenden saptanarak olası hataların önüne geçilebilmektedir. Bu çalışmalar sırasında ortaya çıkan bulgular şirket yönetimi ile de paylaşılmakta ve şirketin kısa ve uzun vadeli stratejik planlamasına ve ortaya çıkabilecek fırsat ve tehditlerin değerlendirilmesine yardımcı olmaktadır. YMM tarafından verilen bu tam tasdik hizmeti şirketlere dışarıdan profesyonel bir göz olarak incelenmesini ve ymm lerin sahip olduğu deneyimlerin şirketlere aktarılmasını sağlamaktadır.

YMM Tam Tasdik

Ticaret şirketleri iki gruba ayrılmaktadır: Şahıs Şirketleri ve Sermaye Şirketleri. Şahıs Şirketleri Kollektif Şirket ve Komandit Şirket olarak ikiye ayrılmaktadır. Sermaye şirketleri ise Anonim Şirketler, Limited Şirketler ve Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerdir. Ticaret Kanunu kapsamında kuruluşmuş tüm bu şirketlerin vergi dairesine verdikleri mali tabloları (Bilanço ve Gelir Tablosu olarak adlandırılan temel finansal tablolar ve bu tabloların tamamlayan dipnotları başta olmak üzere gerekli olan diğer ek mali tablolar ve yasal bildirimler) ve beyannameleri, yeminli mali müşavirler ( YMM ) tarafından kanun ( mevzuat ) hükümleri, muhasebe ilke ve standartları, denetim standartları çerçevesinde incelenerek onaylanmakta, diğer bir ifade ile tasdik edilmektedir. Şahıs şirketleri için yıllık gelir beyannamesi tasdik olunurken, sermaye şirketleri için ise kurumlar vergisi beyannamesi tasdik olunur.

Başlıca yapılacak denetimler aşağıda sunulmaktadır:

Muhasebe kayıtlarının ve belge düzeninin genel denetimi,
Yasal muhasebe defterlerinin ve bu defterlerden derlenen mali tabloların vergi ve diğer mevzuata uygunluğunun denetimi,
Üçer aylık geçici vergi hesaplamalarının, beyannamelerinin, tahakkuklarının ve ödemelerinin mevzuata uygunluğunun denetimi,
Kurumlar vergisi matrahının mevzuata uygun hesaplandığının saptanması,
Denetim sürecinde ortaya çıkan hataların yönetime bildirilmesi ve işletme yetkilileri tarafından düzeltildiğinin kontrolü,
Yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin mevzuata uygunluğunun denetlenmesi ve tasdik edilmesi,
Denetim sürecindeki çalışmalarımız sonucunda saptadığımız bulguların yönetime raporlanması,
Tam tasdik raporunun hazırlanarak şirket yönetimine ve vergi dairesine verilmesi.

Tam Tasdik Neden Yaptırmalıyım?

Şirketin bilançosunda aktif toplamı ve/veya gelir tablosundaki net satışı ne olursa olsun tüm şirketler (vergi mükellefleri), şahıs şirketleri için yıllık gelir vergisi veya sermaye şirketleri için yıllık kurumlar vergisi beyannameleri için Yeminli Mali Müşavirlere ( YMM ) tam tasdik yaptırma olanağına sahiptirler. YMM ler tarafından mali tabloların tam tasdiki, vergi mevzuatı gereği belirlenen yasal sınırların altında kalan şirketler için yasal olarak zorunlu olmayıp isteğe bağlı (ihtiyarî) bir süreçtir. Tam tasdik sürecinin şirketlere sağladığı olanaklardan yararlanmak isteyen şirket yönetimleri ymm ler ile tam tasdik sözleşmesi imzalayabilirler.

Tam tasdik yaptırmak isteyen şirketler, 12 aylık faaliyet dönemlerinin ilk ayı içerisinde Yeminli Mali Müşavir ile yazılı sözleşme yapmak zorundadırlar. YMM ler müşteri şirketleri ile yaptıkları Tam Tasdik sözleşmelerini, bağlı bulundukları YMM Odası na beyan etmektedirler. 1 Ocak ile 31 Aralık tarihleri arasındaki faaliyet dönemi için tam tasdik sözleşmesi Ocak ayı içerisinde imzalanmalıdır. Bu duruma tek istisna olarak, eğer şirket yeni kurulmuşsa, o zaman da tam tasdik sözleşmesi imzalanabilmektedir.

Tam tasdik sözleşmesinin imzalanması ile yeminli mali müşavirlik hizmetinin alınmasına başlamakta ve bu süreçte ymm nin bilgi, deneyimi ve denetim çalışmalarına ek olarak muhasebe, finansal, kötü yönetim ve vergisel risklere karşı ymm nin tavsiyelerinin işletme yönetimine ve personeline sunulmasını kapsamaktadır.

Yeminli Mali Müşavirler tarafından tasdik edilen vergi beyannameleri ve bu beyannamelere ait mali tablolar, sanki kamuya ait yetkili memurlar tarafından incelenmiş ve onaylanmış olarak kabul edilmektedir. Her ne kadar YMM nin ücreti denetimi yaptıran şirket tarafından ödense de, YMM ler tarafından sunulan hizmet bir anlamda kamu yararını ilgilendirmektedir. Çünkü şirketin içine düşebileceği olumsuz bir durum veya şirketin eksik vergi ödemesi gibi ortaya çıkacak bir durum, gerçekte önce ortakları, sonra şirketten alacaklıları, şirket çalışanlarını, devleti ve en geniş anlamda da kamuyu ilgilendirmektedir. Tam tasdik yaptıran şirketler, vergi inceleme memurları tarafından denetlenmiş şirket olarak değerlendirildikleri için, olağan koşullarda ( şirketin ihbar edilmesi veya benzeri özel bir gerekçe ortaya çıkmadıkça) tekrar denetlenme ile karşı karşıya kalmamaktadırlar.

Tam tasdik sözleşmesi ile denetlenen şirketlerin, yatırım indirimi ve diğer kurumlar vergisi istisnalarından yararlanmak için ayrıca tasdik raporu düzenletmelerine gerek yoktur.

Tam tasdik sözleşmesi imzalayan şirketler, KDV, ÖTV veya diğer vergi iadesi alacaklarına ilişkin herhangi bir sınırlandırma olmadan, genel olarak YMM tasdik raporu ile KDV iadesi alabilmektedir.

2015 yılı aktif toplamı 6.741.000 TL ve net satışları 13.478.000 TL’den az olan şirketler beyannamelerini Serbest Muhasebeci (SM) veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM)’lere onaylatmak zorundadır. YMM ile tam tasdik sözleşmesi imzalayan şirketler için bu zorunluluk ortadan kalkmaktadır. Söz konusu tutarlar her yıl yeniden değerleme oranında artmaktadır.

Tam tasdik sözleşmesi imzalayan şirketlerin tevkif (kesinti) yoluyla kesilen ve beyanname üzerinden mahsup edemedikleri vergilerin YMM raporuna istinaden nakden ve mahsuben iade sınırı da 100.000 TL’dir.

Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4’üncü maddesine göre tasdik; “Gerçek veya tüzel kişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin YMM’lerce denetleme ilke ve standartlarına göre uygunluk yönünden incelenmesi, bu inceleme sonuçlarına dayanılarak tasdik kapsamına giren konuların ve belgelerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığının imza ve mühür kullanmak suretiyle tespiti ve rapora bağlanmasıdır. Tasdike esas alınan denetleme ilke ve standartları ile muhasebe ilke ve standartları, mevzuat hükümleri ve genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri dikkate alınarak, Bakanlıkça hazırlanan tebliğlerle belirlenmektedir.

Tam tasdik kavramı; yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri ile bunlara ekli mali tabloların ve bildirimlerin tasdikini (ymm tarafından onayını) ifade etmektedir.

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR TARAFINDAN YAPILAN TAM TASDİK İŞİ

18 Seri No’lu SM, SMMM ve YMM Kanunu Genel Tebliği’ne göre; tasdik işlemi; şahıs şirketleri için yıllık gelir veya sermaye şirketleri için kurumlar vergisi beyannamesinin ilgili bölümleri ile mali tablolar ve bildirimlerin uygun kısımları, Yeminli Mali Müşavirler tarafından denetlenip onaylanıp imzalanıp mühürlenip teslim edilmesi ile tam tasdik raporu düzenlenmiş olmaktadır. Tasdik raporu ile beyannamede yer alan tutarlar birbiriyle ve şirketin yasal muhasebe kayıtları ile uyumlu olması gerekmektedir. Beyannameler ile tam tasdik raporu arasında farklılıklar olması durumunda, beyannameye şerh düşülerek tasdik edilmelidir.

ŞİRKETLER TARAFINAN YMM LERE TAM TASDİK YAPTIRMANIN AMAÇLARI NELERDİR ?

a) Gerçek ve tüzel kişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin hesap ve kayıtlarının sonuçlarını gösteren mali tabloların muhasebe standartlarına ve dürüst resim ilkesine uygun olarak hazırlandığını ve zamanında, tam ve gerçeğe uygun şekilde düzenlenmesini sağlayarak şirket içindeki (ortaklar, yöneticiler, çalışanlar) ve şirket dışındaki (devlet, bankalar, satıcılar vb.) tarafların bilgi ve analizine sunulmasıdır.

b) Gerçek veya tüzel kişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin ilgili mevzuat yönünden olan isteklerinin karşılanmasında hızlı ve etkili bir şekilde cevap sağlayarak haklarının ve menfaatlerinin korunması.

c) Şirketler ile vergi dairesi arasındaki ilişkilerde güven ortamını sağlamak. Devlete ödenmesi gereken veya şirkete iade edilmesi gereken her türlü verginin (gelir vergisi, kurumlar vergisi, KDV veya kazançlarda yapılması gereken istisnaların hesaplanmasını ve doğruluğunu incelemek, mevcut durumu gerçeğe uygun olarak saptamak için Yeminli Mali Müşavir ler ( YMM ) her türlü bilgi, belge, doğrulama, sözlü görüşme gibi farklı denetim yöntemlerinden yararlanılması.

VERGİ USUL KANUNU ÇERÇEVESİNDE YMM lerde MALİ SORUMLULUK

213 sayılı VUK’un “Vergi Beyannamelerinin İmzalanması ve Yeminli Mali Müşavir Tasdik Raporları” başlıklı Mükerrer 227’inci maddesine göre; tasdik raporu düzenleyen Yeminli Mali Müşavirlerin düzenledikleri tasdik raporlarında yer alan bilgilerin, defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını oluşturan kayıtlara ve belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak salınacak, vergi, ceza, gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmaktadır.

VERGİ USUL KANUNU KAPSAMINDA YMM lerde CEZAİ SORUMLULUK

Vergi Usul Kanunu’nun “Kaçakçılık Suçları ve Cezaları” başlıklı 359’uncu maddesinde;

1) Vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan;

Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,
Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar,

2) Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sayfalarını yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gerçek bir işlem veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir.

3) Bu Kanun hükümlerine göre ancak Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek kullananlar 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

VERGİ USUL KANUNU KAPSAMINDA CEZAİ SORUMLULUK

Yeminli Mali Müşavirler, düzenledikleri tasdik raporunun kapsamı ile sınırlı olmak üzere, mükellefler tarafından VUK’un 359’uncu maddesinde yer alan fiillerin işlenmesine iştirak ettiklerinde cezai müeyyide ile karşı karşıya kalırlar.

Ancak; Yeminli Mali Müşavirlere cezai müeyyide uygulanabilmesi için söz konusu suça iştirak ettiklerinin net bir şekilde saptanması gerekmektedir.

VUK’un 371’inci maddesindeki pişmanlık şartlarına uygun olarak durumu ilgili makamlara bildirenler hakkında cezai müeyyide uygulanmaz.

3568 SAYILI KANUN KAPSAMINDA TASDİK VE TASDİKTEN DOĞAN SORUMLULUK

Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumludurlar.
Yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar. Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin kapsamını düzenleyecekleri raporda açıkça belirtirler.

3568 SAYILI KANUN KAPSAMINDA TASDİK VE TASDİKTEN DOĞAN SORUMLULUK

Yeminli Mali Müşavirler tarafından yapılan tam tasdik sürecinden doğan mali sorumluluklar ile disiplin sorumlulukları ayrı ayrı bağımsız bir rapor ile saptanır.

Bu kapsamda Yeminli Mali Müşavirler hakkında sorumluluk raporu yazılabilmesi için Yeminli Mali Müşavirlerin yazılı savunması istenir.
Savunma isteme yazısının tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde savunma yapılmaması durumunda ilgili Yeminli Mali Müşavirler savunma hakkından vazgeçmiş sayılır

Yeminli Mali Müşavirlerce tasdik edilmiş mali tablolar tasdikin kapsamı ölçüsünde incelenmiş bir belge olarak kabul edilmektedir.

Mali tabloyu tasdik eden bir mali müşavir, mutlaka işletmede kaydi envanter yapmak, hesapları tek tek kontrol etmek, karşılıkların, amortismanların, vergi tevkifatlarının doğru olup olmadığına bakmak, diğer bir ifadeyle sonuç hesaplarını ve bilançoyu etkileyecek her türlü kaydın mevzuat hükümlerine uygun olup olmadığını incelemek zorundadır.
İnceleme sonucunda yapılacak tasdik yukarıda sayılan konuların yapıldığı ve doğru olduğu anlamını taşıyacaktır.

3568 SAYILI KANUN’UN 12’NCİ MADDESİNİN GEREKÇESİ

Tasdik edilmiş bir mali tablo ve buna dayanak oluşturan muhasebe defter ve belgelerin daha sonra incelenmesinde, yapılan işlemlerde evraklar ve defterler üzerinde mevzuata aykırı bir konunun varlığının anlaşılması durumunda, tasdikin gerçeğe aykırı yapılması anlamına gelecek ve bundan mali müşavir sorumlu olacaktır. Yeminli Mali Müşavirler tasdikin doğru olduğunu ve kendilerine ibraz edilen belgelere göre tasdik yaptıklarını, ilgili merciler nezdinde açıklama ve kanıtlama hakkına sahiptirler.

3568 SAYILI KANUN’UN 12’NCİ MADDESİNİN GEREKÇESİ

11.09.2014 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6552 sayılı Kanun’un 107’nci maddesiyle 3568 sayılı Kanun’un 12’nci maddesine eklenen beşinci fıkranın gerekçesi kısaca şu şekildedir: Yeminli Mali Müşavirler hakkında sorumluluk raporu yazılmadan önce yazılı savunmaları istenilerek konudan haberdar edilmelerinin sağlanmasıdır. Söz konusu yasal düzenleme ile Yeminli Mali Müşavir hakkında sorumluluk raporu düzenlenebilmesi için Yeminli Mali Müşavirlerden yazılı savunma alınması yasal zorunluluk olmuştur.

SORUMLULUĞUN SINIRI

Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin Yeminli Mali Müşavirlerin Sorumluluğu başlıklı 20’nci maddesine göre: Tasdik raporu düzenleyen Yeminli Mali Müşavirler, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere tasdikin doğruluğundan sorumludurlar. Tasdikin kapsamı dışında Yeminli Mali Müşavirler 3568 sayılı Kanun’un 12’nci maddesi, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 227’nci maddesi ve Disiplin Yönetmeliği hükümleri açısından sorumlu tutulamaz.

Tasdik konusu ile ilgili olarak Maliye Bakanlığı tarafından tebliğlerle belirlenen konuların; tasdik kapsamı içinde mutlaka araştırılması ve incelenmesi zorunludur.

Yeminli Mali Müşavirler inceledikleri ve sonucunda tasdik raporu düzenledikleri konu ve belgelerin gerçeği yansıtmaması ve doğru olmaması halinde, ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan Vergi Usul Kanunu ve 3568 sayılı Kanun hükümleri uyarınca mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludurlar. Bu sorumluluğun yerine getirilmesinde Borçlar Kanunu’nun “Tam Teselsül” hükümleri uygulanır. Tasdik amacıyla yapılacak inceleme ve denetlemelerde doğacak zararların hukuki sorumluluğu Yeminli Mali Müşavire aittir.

Hukuki Sorumluluk SM, SMMM ve YMM’lerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 21’inci maddesinde; meslek mensupları verdikleri hizmet sırasında Vergi Usul Kanunu’nda yer alan iştirak, teşvik ve yardım hükümlerine uyan fiilleri sebebiyle sorumludurlar. 4369 sayılı Kanun’un 82/1-b maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.

Özel hukukta borçların zincirleme sorumluluğu, alacaklının alacağının birden fazla borçlunun her birinden talep edebilmesini ifade etmektedir. Bu iradi veya kanuni olabilmektedir. Vergi hukukunda zincirleme sorumluluk Kanun’dan doğmaktadır. Yeminli Mali Müşavir tarafından düzenlenen tasdik raporunda yer alan bilgilerin doğru olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ve cezalarının Yeminli Mali Müşavir ya da vergi mükellefi veya vergi sorumlularından herhangi birisi tarafından ödenmesi durumunda ödeme yapanın diğerlerine rücu hakkı doğacaktır

Ymm Tam Tasdik ile ilgili diğer yazılarımızı burdan bulabilirsiniz: YMM Tam Tasdik